Aminozuren en hun betekenis bij diabetes

Arginine kan de insulineresistentie verminderen

Diabetes patiënten kunnen koolhydraten zoals bijvoorbeeld suiker onvoldoende toepassen. Daarbij speelt insuline een cruciale rol. Insuline is een glucose verlagende hormoon welke het lichaam zelf maakt. Bij getroffenen is de insulineproductie beperkt. Daarnaast zijn hun lichaamscellen niet in staat de beschikbare insuline goed op te nemen. De oorzaak hiervoor is een sterk verminderde gevoeligheid van de cellen tegenover insuline. De celmembranen herkennen het hormoon niet en nemen daarom te weinig op. Deze zogenaamde insulineresistentie heeft als effect dat in de cellen te weinig energie gevormd wordt. Bovendien wordt de suiker in het bloed niet afgebouwd maar opgeslagen waardoor de bloedsuikerspiegel stijgt. Op lange termijn kan een permanent verhoogde bloedsuikerspiegel de vaten beschadigen, verkalken en tot typische complicaties zoals een beroerte of hartaanval leiden. Vooral oudere mensen zijn door diabetes mellitus type 2 getroffen omdat de insuline gevoeligheid van de cellen met toenemende leeftijd afneemt. In een studie uit 1998 werd aangetoond dat arginine de insulineresistentie verminderen kan, wat wederom betekend dat de insuline gevoeligheid verhoogd kan worden.1

Arginine - een belangrijk aminozuur voor de opname van insuline

Een andere Europese studie toont aan dat het aminozuur arginine belangrijk voor de gevoeligheid van de lichaamscellen tegenover insuline is. Arginine is de voorloper van stikstofmonoxide, een neurotransmitter die de insulinegevoeligheid direct beïnvloed. In de studie werden zes diabetes type 2 patiënten in twee groepen ingedeeld. Beide groepen kregen een speciaal voor diabetespatiënten ontwikkelde dieet. Daarnaast kreeg een groep een maand lang 3 keer per dag een placebo toegediend. De andere groep kreeg in dezelfde periode extra arginine toegediend. Tijdens de studiefase controleerde de wetenschappers regelmatig de insulinegevoeligheid van de patiënten. Het resultaat was duidelijk: door de arginine verbeterde de insulinegevoeligheid in vergelijking met de placebogroep tot ongeveer 30 procent. Daarnaast leidde de arginine tot een opmerkelijke verwijding van de bloedvaten, waardoor de bloeddruk van de patiënten sterk daalden.2 Twee studies uit het jaar 2013 komen tot een soortgelijke conclusie.3,4 In een andere studie werd aangetoond dat arginine ook belangrijk is voor de genezing van diabetes veroorzaakte aandoeningen aan de voeten.5

Carnitine - een nuttige aanvulling bij diabetes therapie

Een studie uit 2007 toonde aan dat het aminozuur L-carnitine als voedingssupplement in de diabetes therapie de insulinegevoeligheid verbetert.6 Maar ook op een ander niveau biedt een extra carnitine opname voor voordelen, zoals een studie uit 2009 aantoont.7 Bovendien beschermt carnitine de lichaamscellen tegen oxidatieve stress. Oxidatieve stress wordt door vrije radicalen veroorzaakt die bij bepaalde stofwisselingsprocessen ontstaan, maar ook door vervuiling, roken of Uv-straling. Vrije radicalen kunnen celmembranen en verschillende texturen in het lichaam beschadigen bijvoorbeeld de binnenwanden van de slagaders. Daarom zijn ze vaak betrokken bij het ontstaan van hart- en vaatziekten. Diabetici hebben een verhoogd risico voor hart- en vaatziekten, nier- en oog ziekten, omdat de verhoogde bloedsuikerspiegel de bloedvaten aanvalt. Oxidatieve stress versterkt dit effect. Carnitine kan vrije radicalen onschadelijk maken en zo hart, nieren en ogen beschermen.8

Carnitine verbeterd de bloedvetwaarden

Lipoproteïne A is onderdeel van het bloedvet. Stijgt de concentratie van deze stof in het bloedplasma, verhoogt automatisch het risico voor coronaire hartziekten of bloedsomloopstoornissen. Een studie toont aan dat carnitine dit risico kan verminderen. In deze studie werden 94 diabetes mellitus 2 patiënten met verhoogde bloedvetwaarden in twee groepen onderverdeeld. Beide groepen kregen een streng dieet. De proefpersonen van de controlegroep kregen een placebo, de andere groep kreeg dagelijks een gram carnitine in tabletvorm toegediend. Na drie als ook na zes maanden zorgde de carnitine opname voor een aanzienlijke daling van het lipoproteïne A in het bloedplasma van de proefpersonen. Ook wanneer het huidige onderzoek slechts een voorstudie is, laat het duidelijk de beschermende eigenschappen van carnitine zien.9

zink-is-verantwoordelijk-voor-een-efficiënte-regulatie-van-insuline

Zink reguleert de vrijgave van insuline

Het spoorelement zink speelt in de insuline-cyclus een belangrijke rol. Het is onderdeel van insuline en wordt voor de opslag en werking van de hormonen gebruikt. Zink is ook onderdeel van vele belangrijke enzymen die bij de regulering van de glucose balans in het lichaam betrokken zijn. Het stuurt bijvoorbeeld de vrijgave van insuline na inname van voedsel aan. De inname van zink is in Nederland niet voldoende. Het ligt onder de aanbevolen inname van 12-15 mg dagelijks. Diabetici zijn vaker door zink deficiëntie getroffen dan niet-diabetici. Daarom lijden ze vaker aan een beperkte vrijgave van insuline.

Zink stabiliseert de bloedsuiker

Regelmatige toevoer van zink over meerdere weken activeren bij diabetici de resterende vorming van insuline en stabiliseert de bloedsuikerspiegel. Op hetzelfde moment vermindert de nuchtere bloedsuiker die bij diabetici via de zogenaamde glycohemoglobine bepaald wordt. Zink heeft ook positieve effecten op het gebied van wondgenezing. Daarom is de inname ook bij optredende diabetische gangreen nuttig.

In het kader van preventie en behandeling van diabetes is de dagelijkse inname van 15 tot 30 mg zink zinvol. Een deel daarvan moet in de vorm van een voedingssupplement ingenomen worden.10

Luteïne en zeaxanthine versterken het gezichtsvermogen van diabetici

De toenemende verkalking van de slagaders beïnvloed bij diabetici vooral het gezichtsvermogen. Daarom is de extra opname van de secundaire plantaardige stof luteïne voor diabetici bijzonder interessant. Luteïne kan in een vroeg stadium de symptomen van een macula degeneratie verlichten, waarbij geleidelijk het netvlies zijn functie verliest. Dit toont een studie uit de Verenigde Staten aan. Tijdens deze studie werden 90 patiënten met een macula degeneratie in drie groepen onderverdeeld. Een groep werd 1 jaar lang 10 mg luteïne toegediend, een andere groep een combinatie van luteïne met andere anti oxidatieve vitaminen en mineralen en de derde vergelijkingsgroep kreeg een placebo toegediend. Terwijl bij de placebogroep geen veranderingen optraden, versterkte de inname van luteïne en het combinatiepreparaat de visuele functies van de patiënten.

Hoewel deze resultaten nog op grotere patiëntengroepen en over een langere tijd onderzocht moeten worden, wordt steeds duidelijker dat een positieve werking van antioxidanten voedingsstoffen, vooral van luteïne voor de gezondheid van de ogen teweegbrengt.11

Juist voor diabetici is het belangrijk onnodige belasting van de ogen te vermijden, en voor een toereikend aanbod van microvoedingsstoffen te zorgen. Dat geldt vooral voor voedingsstoffen die het lichaam niet zelf kan vormen zoals carotenoïden luteïne en zeaxanthine. Ze beschermen de ogen dubbel. Want net als een (innerlijke) zonnebril zetten ze zich voor het gevoelige netvlies en filteren de schadelijke stralen uit. Dringen dan toch schadelijke Uv- of andere stralen door in het oog en zorgen daardoor voor de vorming van vrije radicalen, grijpt het tweede beschermingsmechanisme toe: de microvoedingsstoffen binden de vrije radicalen en maken hen onschadelijk.12 Bij diabetici laat deze dubbele bescherming, het filteren en het vangen van radicalen snel na. Daarom moeten getroffenen op een voldoende toevoer van de nodige verzorging met voedingsstoffen letten.

Wie elke dag vijf porties fruit en groente eet neemt naar gelang van versheid en voorbereiding voldoende microvoedingsstoffen tot zich. Deze hoeveelheden zijn in het dagelijks leven helaas niet altijd haalbaar. Daarom zijn voedingssupplementen een zinvol alternatief. Zij bieden een regelmatige toevoer van alle benodigde microvoedingsstoffen op een gemakkelijke manier. Luteïne en zeaxanthine zijn natuurlijke voedingsstoffen en volledig ongevaarlijk. Helaas is de productie momenteel nog relatief duur, waardoor de prijs voor overeenkomstige voedingssupplementen vrij hoog in te schatten is.

Bronnen

1Krishna Mohan, I. & Das, U.N. (1998) Effect of L-arginine-nitric oxide system on chemical-induced diabetes mellitus, Free Radical Biology and Medicine, Volume 25, issue 7, (pp. 757-765)

2Piatti, P.M., Monti, L.D., Valsecchi, G., Magni, F., Setola, E., Marchesi, F., Galli-Kienle, M., Pozza, G. & Alberti, K.G.M.M. (2001) Long-term oral L-arginine administration improves peripheral and hepatic insulin sensitivity in type 2 diabetic patients, Diabetes Care, Volume 24, issue 5, (pp. 875-880)

3Hoang, H. H., Padgham, S. V., & Meininger, C. J. (2013) L-arginine, tetrahydrobiopterin, nitric oxide and diabetes, Current Opinion in Clinical Nutrition & Metabolic Care, Volume 16, issue 1, (pp. 76-82)

4Rajapakse, N. W., Chong, A. L., Zhang, W. Z., & Kaye, D. M. (2013) Insulin-Mediated Activation of the L-Arginine Nitric Oxide Pathway in Man, and Its Impairment in Diabetes, PloS one, Volume 8, issue 5

5Arana, V., Paz, Y., González, A., Méndez, V., Méndez, J.D. (2004) Healing of diabetic foot ulcers in L-arginine-treated patients, Biomed Pharmacother, Volume 58, (pp. 588-597)

6Power, R.A., Hulver, M.W., Zhang, J.Y., Dubois, J., Marchand, R.M., Ilkayeva, O., Muoio, D.M. & Mynatt, R.L. (2007) Carnitine revisted: potential use as adjunctive treatment, Diabetes Diabetologia, Volume 50, issue 4, (pp. 824-832)

7Malaguarnera, M., Vacante, M., Avitabile, T., Cammalleri, L. & Motta, M. (2009) L-carnitine supplementation reduces oxidized LDL cholesterol in patients with diabetes, American Journal of Clinical Nutrition, Volume 89, issue 1, (pp. 71-76)

8Löster, H. & Böhm, U. (2000) L-crnitine reduces malondialdehyde concentrations in isolated hearts in dependence on perfusion conditions, Molecular and Cellular Biochemistry, issue 217, (pp. 83-90)

9Derosa, G., Cicero, F.G., Gaddi, A., Mugellini, A. Ciccarelli, L. & Fogari, R. (2003) The effect of L-carnitine on plasma lipoprotein(a) levels in hyperchol esterolemic patients with type 2 diabetes mellitus, Clinical Therapeutics, Volume 25, issue 5, (pp. 1429-1439)

10Niewoehner, C.B., Allen, J.I., Boosalis, M., Levine, A.S. & Morley, J.E. (1986) Role of zinc supplementation in type II diabetes mellitus, American Journal of Medicine, Volume 81, issue 1, (pp. 63-68)

11Richer, S., Stiles, W., Statkute, L., Pulido, J., Fraukowski, J., Rudy, D., Pei, K., Tsipursky, M. & Nyland, J. (2004) Double-masked, placebo-controlled, randomized trial of lutein and antioxidant supplementation in the intervention of atrophic age-related macular degeneration: the Veterans LAST study (Lutein Antioxidant Supplementation Trial), Optometry Journal of the American Optometrid Association, Volume 75, issue 4, (pp. 216-229)

12Semba, R.D. & Dagnelie, G. (2003) Are lutein and zeaxanthin conditionally essential nutrients for eye health?, Medical Hypotheses, Volume 61, issue 4, (pp. 465-472)

Beste Lezer,

Er wordt ons heel vaak gevraagd welke producten op basis van aminozuren wij kunnen aanbevelen. Omdat wij dit over het algemeen niet kunnen beantwoorden hebben wij een portaal gecreëerd waar wij producten en de service van de grootste aanbieders uit Duitsland onderzocht en beoordeeld hebben: www.aminosaeuren.de

Nieuws

  • »Mitteldeutsche Zeitung«

    Arginine en zink maken sperma resistenter

    »Mannen moeten aandacht besteden aan een evenwichtige voeding en lichaamsbeweging.« Dit verklaart Prof. Frank Sommer van het instituut voor gezondheid voor mannen van het UKE in Hamburg. Als speciale voedingstip adviseert hij het aminozuur arginine. Ze kunnen positief op de dynamiek en fitness van het sperma werken. Het spoorelement zink draagt ook tot een verhoogde weerstand bij.

    Meer